Aminokwasy w diecie – rola, rodzaje i źródła w pokarmie

Aminokwasy to organiczne związki chemiczne odpowiedzialne za budowanie białka w ludzkim organizmie. Jednak funkcja budulcowa to nie jedyne zadanie aminokwasów. Jaką rolę spełniają, jakie rodzaje aminokwas rozróżniamy i w czym je znajdziemy?

Aminokwasy – rola w organizmie

Aminokwasy można porównać do cegiełek. Te związki chemiczne budują cały nasz organizm, w szczególności białka – to właśnie z nich zbudowane są ludzkie komórki i DNA. Poza tym, aminokwasy spełniają również inne funkcje, biorąc udział w regulowaniu pracy całego naszego organizmu. Są one obecne przy produkcji insuliny, dlatego przyczyniają się do kontroli cukru we krwi. Ze względu na metabolizowanie węglowodanów i tłuszczów, a także rozbudowę tkanki mięśniowej są one szczególnie ważne w diecie osób pracujących nad swoją sylwetką. Aminokwasy są też ważne przy odnawianiu zasobów energetycznych, dobrze oddziałują na skórę i wspierają układ immunologiczny, nerwowy oraz hormonalny.

Rodzaje aminokwasów

Aminokwasy dzielą się na naturalne i syntetyczne. Z kolei z tych naturalnych możemy wyróżnić trzy kolejne grupy: aminokwasy egzogenne, endogenne oraz warunkowo niezbędne.

Aminokwasy egzogenne są dla nas niezbędne, ale organizm nie jest w stanie wytworzyć ich sam. W tej grupie znajdziemy m.in.:

  • histydynę, aminokwas niezbędny w okresie wzrostu,
  • leucynę odpowiedzialną za regenerację mięśni i kości,
  • lizynę, która wspomaga przyswajanie wapnia i jest niezbędna przy wytwarzaniu hormonów.

Aminokwasy endogenne organizm wytwarza sam, ale nie są one niezbędne. Należą do nich m.in.:

  • kwas asparaginowy, odpowiedzialny za usuwanie amoniaku z organizmu i niezbędny do funkcjonowania układu nerwowego,
  • kwas glutaminowy, który pobudza mózg i zmniejsza zmęczenie,
  • serynę, odgrywającą dużą rolę w produkcji materiału genetycznego, ale też łagodzącą ból.

Trzecia grupa to aminokwasy warunkowo niezbędne. Oznacza to, że organizm wytwarza je sam, ale tylko i wyłącznie, jeśli ma odpowiednie zasoby aminokwasów będących prekursorami tych, które planuje wytworzyć. Są to: arginina, cysteina, glutamina, glicyna, prolina i tyrozyna.

Aminokwasy w żywności

Jakich produktów używać chcąc uzupełnić aminokwasy? Najbogatszym ich źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego, ale nie tylko. Najważniejsze aminokwasy, niezbędne do codziennego funkcjonowania, znajdziesz w:

  • jajach kurzych,
  • wołowinie,
  • kurczaku,
  • mleku,
  • twarogu,
  • rybach morskich,
  • wieprzowinie,
  • żelatynie,
  • serach,
  • roślinach strączkowych,
  • orzechach i ziarnach.
Powrót do listy
Powrót do listy